Du lịch sinh thái là gì? Các địa điểm du lịch sinh thái
Mục lục
Theo xu hướng của thời đại, khách du lịch ngày càng yêu thích những mô hình xanh-sạch, thân thiện với thiên nhiên. Du lịch sinh thái là gì? Có những đặc điểm, hình thức, hoạt động gì? Phù hợp với những đối tượng nào? Hãy cùng OnTripquest tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
1. Giới thiệu về du lịch sinh thái
Du lịch sinh thái (tiếng Anh là "Eco-tourism") là hình thức du lịch dựa trên nguồn lực thiên nhiên và văn hoá địa phương kết hợp với giáo dục môi trường, có vai trò trong việc bảo vệ và phát triển bền vững với sự đóng góp chủ động của cộng đồng. Du lịch sinh thái là hình thức du lịch có ý thức về môi trường ở các khu vực thiên nhiên còn nguyên vẹn.
Thuật ngữ “sinh thái” xuất phát từ khái niệm “hệ sinh thái” được định nghĩa vào năm 1935 bởi nhà sinh học người Anh Sir Arthur George Tansley. Hệ sinh thái gồm cả môi trường sống và những sinh vật trong đó, được coi như một hệ thống phức tạp, tồn tại và phát triển theo một quy luật tự nhiên.
Tuy nhiên, thuật ngữ “du lịch sinh thái” được sử dụng lần đầu vào những năm 1960 bởi nhà văn và môi trường học người Canada, Prof. Ceballos-Lascuráin. Ông định nghĩa du lịch sinh thái là một hoạt động du lịch chú trọng vào việc tìm hiểu và cảm nhận các khu vực tự nhiên, đặc biệt là các vùng quê hoặc vùng sâu, vùng xa, với mục tiêu ca ngợi và bảo tồn sự phong phú sinh học, văn hóa và tài nguyên.
Mục tiêu của du lịch sinh thái là nhằm khai thác giá trị của lịch sử, bảo tồn thiên nhiên và văn hóa tại chính địa phương nhằm giảm thiểu những tác động xấu đến môi trường, tạo những ảnh hưởng tốt cho kinh tế địa phương và đời sống người dân.
2. Đặc trưng của du lịch sinh thái
- Tính giáo dục về môi trường
Loại hình du lịch sinh thái sẽ giúp con người gần gũi với các vùng tự nhiên và các khu bảo tồn là những nơi sẽ có giá trị cao về sự đang dạng của sinh học. Tính giáo dục về môi trường (tiếng Anh: Educational education) của du lịch sinh thái là một trong những đặc trưng quan trọng và nổi bật nhất của loại hình du lịch này. Nó giúp con người nhận diện được những vấn đề mà môi trường tự nhiên đang gặp phải, tham gia giải quyết các vấn đề đó và hành động để cải thiện môi trường tốt hơn.
- Tính thời vụ
Tính thời vụ (tiếng Anh: Seasonality in tourism) được thể hiện rõ qua hoạt động du lịch diễn ra sôi nổi nhất vào mùa vụ hoặc dịp nào trong năm. Tính thời vụ thể hiện rõ nhất ở loại hình du lịch biển, thể thao theo mùa, hay loại hình du lịch cuối tuần,…
- Tính đa thành phần
Nó được biểu hiện thông qua sự đa dạng về thành phần các khách du lịch, người phục vụ du lịch hay cộng đồng địa phương, tổ chức chính phủ, phi chính phủ và những tổ chức tư nhân tham gia vào hoạt động du lịch sinh thái.
- Tính đa ngành
Thể hiện thông qua các đối tượng được khai thác nhằm phục vụ cho mục đích du lịch. Các ngành được khai thác tiêu biểu là công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ, thủy hải sản, nông sản, giao thông vận tải,...
- Tính đa mục tiêu
Đặc trưng này biểu hiện cho những lợi ích của du lịch sinh thái về bảo tồn nguồn tài nguyên thiên nhiên, cảnh quan lịch sử văn hóa nhằm nâng cao chất lượng của du khách tham quan và tham gia vào những hoạt động của du lịch. Đồng thời mở rộng về sự giao lưu kinh tế, văn hóa, góp phần nâng cao về ý thức trách nhiệm của người dân.
- Tính liên vùng
Thể hiện dựa trên những tuyến du lịch khác nhau, với một quần thể gồm các điểm du lịch của một khu vực hay một quốc gia nào đó hoặc có thể là giữa các quốc gia với nhau.
- Tính chi phí
Thể hiện ở mục đích đi du lịch chính là thưởng ngoạn phong cảnh thiên nhiên và những hoạt động gắn liền với văn hóa bản địa với một mức chi phí hợp lý.
3. Vai trò của du lịch sinh thái
- Giúp bảo tồn thiên nhiên
Du lịch sinh thái đã và đang tận dụng những nguồn tự nhiên sẵn có như sông suối, núi rừng, thảm động thực vật, văn hóa địa phương,... để phát triển du lịch. Du lịch sinh thái đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học địa phương nói riêng và quốc gia nói chung vì một trong những tầm nhìn của du lịch sinh thái là nâng cao sự ý thức về môi trường thông qua các hoạt động trải nghiệm và giáo dục về môi trường thiên nhiên.
- Phát triển kinh tế xã hội
Vai trò của du lịch sinh thái trong nền kinh tế cũng là một phần quan trọng đối với quốc gia nói chung và địa phương vùng nông thôn nói riêng. Việc tận dụng thiên nhiên và những đặc điểm sẵn có tại địa phương để làm kinh tế là đang góp phần xây dựng an sinh xã hội, tạo ra việc làm, giúp cho đời sống người dân địa phương ngày một tốt hơn. Họ sẽ có công việc ổn định tại quê nhà của mình mà không phải di cư vào thành phố và những vùng lân cận khác. Từ đó cũng giảm thiểu được vấn đề bùng nổ dân số tại các đô thị lớn hiện nay.
- Tôn vinh văn hóa bản địa
Việt Nam là một đất nước đa dân tộc, đa văn hóa với 54 dân tộc và sự đan xen văn hóa giữa nhiều vùng miền khác nhau. Vì thế để khai thác hết những khía cạnh văn hóa địa phương, mang đến những nét đặc sắc cho bạn bè thế giới, Việt Nam đã và đang tiếp tục đẩy mạnh lĩnh vực du lịch sinh thái để giới thiệu văn hóa bản địa ra thế giới. Mục đích để cho thế giới thấy rằng Việt Nam là một quốc gia có nền văn hóa đa dạng và thú vị, là một đất nước nhất định phải đến một lần trong đời.
- Thỏa mãn nhu cầu trải nghiệm cảnh quan của du khách
Trải nghiệm văn hóa và trải nghiệm tham quan có thể nói là "cặp bài trùng" luôn song hàng cùng nhau trong các chuyến du lịch. Việc thỏa mãn nhu cầu tham quan thiên nhiên của du khách là điều mà du lịch sinh thái hướng đến.
Đây cũng chính là nét vừa tương đồng nhưng lại vừa khác biệt giữa du lịch sinh thái và du lịch đại chúng. Tương đồng ở chỗ: du lịch đại chúng cũng sẽ có những cảnh quan thiên nhiên nhưng khác biệt ở chỗ những cảnh quan trong du lịch sinh thái có thể là cảnh quan cần được bảo tồn vì có những động thực vật quý hiếm. Bên cạnh đó là những cảnh quan du lịch sinh thái sẽ là những nơi tương đối yên tĩnh, hoang sơ, không xô bồ và náo nhiệt. Từ những điểm đó, trải nghiệm cảnh quan của du khách khi đi du lịch sinh thái sẽ được thỏa mãn.
4. Các loại hình du lịch sinh thái
Du lịch sinh thái nằm trong nhánh du lịch thay thế của ngành du lịch nói chung. Khác với du lịch đại chúng (mass tourism: hiện tượng một điểm đến du lịch phát triển quá nóng, thu hút quá nhiều du khách vào cùng một thời điểm và thường gây quá tải vào những dịp cao điểm của địa phương đó), du lịch sinh thái yên bình hơn, giúp du khách hòa mình vào thiên nhiên và thư giãn hơn.
- Khách sạn sinh thái (Eco-lodging): Ecolodge là một “khách sạn” vận hành để tôn vinh, duy trì môi trường tự nhiên xung quanh. Gồm có 3 yếu tố chính: dựa vào môi trường thiên nhiên, tạo ra phúc lợi cho người dân địa phương, cung cấp nhận thức và giáo dục về môi trường.
- Du lịch nông nghiệp (Agro-tourism): là một hình thức tham quan hoặc tình nguyện đến các trang trại để tìm hiểu về phương thức canh tác và hỗ trợ người dân địa phương.
- Phát triển cộng đồng (Community Development): Là một loại hình du lịch mà du khách có thể tự nguyện giúp đỡ cộng đồng người bản xứ thông qua các hoạt động như trồng cây, cày ruộng, cấy lúa,... Nhằm mục đích kết nối giữa du khách với người dân địa phương và học những kiến thức bổ ích, những kinh nghiệm của người dân.
- Eco tour/Eco treks (Chuyến đi sinh thái): Tour du lịch sinh thái như cắm trại, đi bộ đường dài, leo núi, tham quan môi trường tự nhiên hoang dã,... tạo nhiều trải nghiệm và thách thức hơn cho du khách muốn khám phá.
5. Phân biệt du lịch sinh thái và du lịch đại chúng
Du lịch sinh thái và du lịch đại chúng có một số điểm khác nhau cơ bản sau đây:
Nguồn tham khảo: IntechOpen
6. Những thách thức của du lịch sinh thái
- Môi trường
Vấn đề môi trường đã và đang là một trong những lĩnh vực nóng đang được quan tâm trên thế giới và tại Việt Nam. Việc phát triển du lịch sinh thái được xem là duy trì sự cân bằng sinh thái và bảo tồn thiên nhiên. Tuy nhiên, việc phát triển du lịch sinh thái cũng có mặt trái là nếu không quản lý chặt chẽ và đầu tư cải tạo hợp lý thì địa điểm du lịch sinh thái càng phát triển, càng thu hút nhiều du khách sẽ càng có khả năng bị tổn hại.
Theo số liệu Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch công bố ngày 16/2, trước Covid-19 năm 2019, 85 triệu khách nội địa xả ra gần 61.000 tấn rác thải nhựa, 18 triệu lượt khách quốc tế thải hơn 55.200 tấn. Tổng lượng rác thải nhựa phát sinh từ khách du lịch năm 2019 là 116.000 tấn. Ước tính con số này vào năm 2030 gần 340.000 tấn. Vì thế, chúng ta nên ý thức chung tay giảm thiểu rác thải trong chuyến đi để du lịch sinh thái có ý nghĩa trọn vẹn.
- Văn hóa bản địa
Văn hóa bản địa là nét đặc trưng của từng vùng miền, cần được duy trì và phát triển song song với du lịch sinh thái. Tuy nhiên, hiện nay một số văn hóa bản địa của vùng làm du lịch sinh thái đã không còn giữ được nét đặc trưng vốn có. Việc du lịch địa phương ngày càng phát triển sẽ dẫn đến nhiều công trình nhân tạo, cơ sở lưu trú hiện đại được xây dựng,...
Những điều này đang làm mất đi tính bản địa của du lịch sinh thái vùng nông thôn. Ngoài ra, việc ứng xử chưa đúng giữa người bản địa và du khách cũng có thể là một yếu tố làm phai mờ nét văn hóa bản địa. Việc bảo tồn văn hóa bản địa nên là sự hợp tác của nhiều đơn vị với chính người bản xứ và du khách.
7. Du lịch sinh thái Việt Nam
Dưới đây là một số khu du lịch tại ba miền trên cả nước mà bạn có thể tham khảo lên kế hoạch cho chuyến đi của mình:
Miền Bắc:
- Sapa (Lào Cai)
- Vườn quốc gia Ba Vì (Hà Nội)
- Mộc Châu (Sơn La)
- Hồ Ba Bể (Bắc Kạn)
- Ninh Bình
- Tam Đảo (Vĩnh Phúc)
- Thung Nai (Hòa Bình)
- Đồng Văn (Hà Giang)
- Mai Châu (Hòa Bình)
- Khu sinh thái Đầm Trành (Hà Nội)
- Khu du lịch sinh thái Cọ Xanh ở Đông Anh (Hà Nội)
- Du lịch sinh thái Bản Rõm (Hà Nội)
- Khu sinh thái Thiên Phú Lâm (Hà Nội)
- Khu du lịch sinh thái Đồng Mô tại Ba Vì
- Du lịch sinh thái Núi Hàm Lợn (Hà Nội)
- Khu du lịch Tam Đảo (Vĩnh Phúc)
- Khu du lịch sinh thái Ao Vua tại Ba Vì
- Khu du lịch Hang Luồn - Ao Dong (Hà Nam)
- Khu du lịch sinh thái Lựng Xanh (Quảng Ninh)
- Khu du lịch Hồ Yên Trung (Quảng Ninh)
Miền Trung:
- Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông (Thanh Hóa)
- Biển Cửa Hội (Nghệ An - Hà Tĩnh)
- Quần thể các hang động ở Quảng Bình
- Khu du lịch sinh thái Tiên Sa - Sơn Trà (Đà Nẵng)
- Khu du lịch sinh thái Suối Mơ (Đà Nẵng)
- Khu du lịch sinh thái Lái Thiêu (Đà Nẵng)
- Khu du lịch sinh thái Hòa Phú Thành (Đà Nẵng)
- Khu du lịch sinh thái Suối Hoa (Đà Nẵng)
- Khu du lịch sinh thái Ngầm Đôi (Đà Nẵng)
- Khu du lịch sinh thái Nhất Lâm Thủy Trang Trà (Đà Nẵng)
- Khu du lịch sinh thái Khuê Trung (Đà Nẵng)
- Khu du lịch Suối Lương (Đà Nẵng)
- Khu du lịch sinh thái Yên Retreat (Đà Nẵng)
- Khu du lịch sinh thái Phước Nhơn (Đà Nẵng)
- Khu du lịch sinh thái Chân Trời Góc Bể (Đà Nẵng)
Miền Nam:
- Du lịch sinh thái Thủy Châu (Bình Dương)
- Khu du lịch Long Điền Sơn (Tây Ninh)
- Khu du lịch núi Bà Đen (Tây Ninh)
- Khu du lịch sinh thái Long Trung (Tây Ninh)
- Khu du lịch suối Trúc (tiếp giáp 3 tỉnh Bình Dương, Bình Phước và Tây Ninh)
- Khu du lịch Sinh Thái Bò Cạp Vàng (Đồng Nai)
- Khu du lịch Lan Vương (Đồng Nai)
- Làng nổi Tân Lập (Long An)
- Khu bảo tồn đất ngập nước Láng Sen (Long An)
- Khu du lịch Cồn Ấu (Cần Thơ)
- Khu du lịch sinh thái Mỹ Khánh (Cần Thơ)
- Khu du lịch sinh thái Cồn Sơn (Cần Thơ)
- Khu du lịch sinh thái Làng Yến (Tiền Giang)
- Điền Lan Thôn Trang - Orchid Garden (Tiền Giang)
- Khu du lịch sinh thái Hạ Thảo (Bến Tre)
Trên đây là những thông tin hữu ích về du lịch sinh thái mà OnTripquest tổng hợp, hy vọng sẽ giúp các bạn hiểu hơn về loại hình du lịch này, những lợi ích mà nó mang lại cũng như một số gợi ý về điểm du lịch sinh thái để bạn lựa chọn. Chúc các bạn có chuyến đi vui vẻ và thư giãn nhé.
Các city tour du lịch tự túc đặc sắc:
.png)
Giai thoại các tỷ phú Sài Gòn xưa
- Check in những công trình kiến trúc hơn 100 năm tuổi quanh khu vực trung tâm thành phố.
- Tìm hiểu giai thoại về các tỷ phú Sài Gòn xưa vào thế kỷ thứ XIX - XX.
- Lắng đọng với những nét xưa đã đi vào dĩ vãng.
Kim Ngọc Mãn Đường - Vàng Bạc Đầy Nhà
- Chiêm bái các vị thần tài.
- Đánh tiểu nhân.
- Ăn món ăn may mắn.
Điệp vụ Opium
- Bạn sẽ lần lượt ghé thăm các nhà hàng, giải mã các thử thách để tìm ra manh mối, và dần hé lộ chân tướng của nhân vật bí ẩn.
- Tìm đến nơi đã từng là một xưởng thuốc phiện khét tiếng.
- Đến thăm "Khu phố Nhật" trong lòng Sài Gòn.
- Viếng thăm nhà thờ Hồi giáo lớn nhất Sài Gòn.
.jpg)
Phúc Thần Gia Định
- Tour khám phá trong khuôn viên của 1 địa điểm là Lăng Ông.
- Phù hợp với các bạn yêu thích lịch sử, văn hóa và muốn tìm hiểu kiến thức chuyên sâu.
- Chiêm bái Phúc Thần Gia Định. Xin Phúc Thần chỉ bày cho việc chưa tỏ tường.
- Thưởng lãm khung cảnh di tích văn trang nghiêm bậc nhất ở TP HCM.
Huế - Nhiệm vụ đặc biệt
- Chiêm ngưỡng những công trình mang tính biểu tượng cho cả một vùng đất như ga Huế, cầu Trường Tiền, trường Quốc Học,...
- Check in nơi Vua hề Charlie Chaplin từng lưu trú và nơi được bình chọn là "1 trong 100 địa điểm ẩm thực nên thưởng thức trước khi lên thiên đường".
- Thưởng ngoạn bờ Nam sông Hương, cảm nhận hơi thở hiện đại vừa đối nghịch vừa hòa quyện với nét đẹp cổ kính của bờ Bắc.
- Tìm hiểu văn hóa, lịch sử và kiến trúc đặc trưng của xứ Huế.
- Tìm hiểu quá khứ của thành phố và khám phá tương lai của nó.
Bí mật Tòa thánh Tây Ninh
- Viếng thăm một kỳ quan kiến trúc của Việt Nam và là một công trình đáng kinh ngạc của châu Á!
- Khám phá những công trình trọng điểm và đẹp nhất trong Vùng Đất Thánh và giải mã những bí ẩn sau mỗi vật thể.
- Tìm hiểu vì sao đạo Cao Đài - một tôn giáo xuất phát từ Việt Nam lại có thể thu hút đến hàng triệu tín đồ trên khắp thế giới.
- Cảm nhận những nguồn năng lượng tích cực bên trong Tòa Thánh và nạp đầy năng lượng cho bản thân.
